बुढो हुनुको अर्थ - कविता

बुढो हुनु भनेको

उमेरको भर्यांग उक्लिँदै-उक्लिँदै टुप्पोमा पुगेर हेरिराख्नु मात्र हैन,

प्रकृतीले हर साल नयाँ-नयाँ फरिया फेरिराख्दा

ट्वाल्ल परेर हेरिराख्नु पनि हैन

जसरी नास्पातीको बोटभरी फुल्दछन् फूलहरु,

उसैगरी बुढो हुनु भनेको टाउकोभरी केश फुलाउनु पनि हैन!

बुढो हुनु भनेको

समयको गोरेटोमा एक्लै हिँडिरहँदा

लट्ठीजस्तै थामिदिने मुलायम हातहरु भेटिनु पनि हैन!

बुढो हुनु भनेको

भर्खर वैंशको घाँघर लगाएर फनफनी नाचिरहेकी प्रेमिकाले

लाडे पल्टिएर बुढा भन्नु पनि हैन!

बुढो हुनु भनेको

लोकल बसको ढोकापछिको दोस्रो सिटमा

‘ज्येष्ठ नागरिक’ लेखेको चोर औँलाले देखाएर

कोहि अमुक यात्रुलाई उठाएर

आफु बस्नु पनि हैन!

बुढो हुनु भनेको त

छातीको दराजभरी अनुभवको खातापाता जम्मा गर्नु हो

आँगनभरी कुदिरहेका साना नानीहरुलाई उपदेशको चकलेट बाँड्नु हो

खन्ने माटो देखाउनु हो,

हिँड्ने बाटो देखाउनु हो,

जिर्ण शरीरले जबर्जस्ती खन्ती समाएर जुर्मुरिनु हैन

कुद्न सकिनँ भनेर त्यसै-त्यसै मुर्मुरिनु हैन!

बुढो हुनु भनेको

सगरमाथाझैँ अग्लो हुनु हो

हिमनदीझैँ संग्लो हुनु हो

बरझैँ फैलिएर, बाँसझैँ अग्लिएर

धर्तीको क्यानभासमा नयाँ-नयाँ स्वरूपहरु केरिरहनु हो

निहुरिएर आफ्ना सिर्जनाहरु एकटकले हेरिरहनु हो।

खासमा बुढो हुनु भनेको त

दोहोर्याएर फेरी बच्चा हुनु हो

बच्चाझैँ आनन्दले रमाउनु हो

बचेकुचेको थोरै आयुमा

सिंगो जिन्दगी फेरी कमाउनु हो।

सुरेश बादल 

सिलसिला - सुरेश बडाल

मेरो छातीको सिरानीमा आफ्नो च्युँडो अड्याएर आफ्ना एकजोर आँखाहरूले मेरा अर्काजोर आँखाहरू परेली नझिम्क्याईकन निकैबेर नियालिरहन्थ्यौ तिमी ।

"के हेरेकी ?" म आँखा झिम्क्याएर सोध्थेँ ।

"मैले जितेँ", हाँस्थ्यौ तिमी । मलाई नै थाहा नदिई परेली झिम्क्याउने खेल खेलेकी हुन्थ्यौ तिमीले । आँखा जुधाई खेल । अनि मेरा करंगमाथि आफ्नो कुहिनोले टेकेर उठिदिन्थ्यौ ।

"ऐय्या ! के गरेकी ?" म रिसाउँथेँ ।

म रिसाएको देखेर मलाई चिढ्याउन काखि बजाएर 'खुच्चिंग' भन्थ्यौ तिमी ।

"अर्कालाई दुखाउँदा मज्जा लाग्छ तिमीलाई ?" म अझै रिसाउँथेँ ।

"मलाई दुखाउँदा तिमीलाई पनि त मज्जा आउँछ नि", तिमी नहाँसि भन्थ्यौ । तर म हाँसो रोक्न सक्दिनथेँ ।

"ए त्यसो पो ?" म बेस्सरी हाँसिदिन्थेँ ।

तिमी एकछिन वाल्ल पर्थ्यौ र ढिला बुझेजसरि अत्तालिँदै भन्थ्यौ, "हैन हैन मैले त मलाई तिमीले चिमोट्थ्यौ नि ? त्यो पो भनेको त ।"

"अँ अँ बुझियो", म झन् बेस्सरी हाँसिदिन्थेँ ।

तिमी रूँला रूँला जस्तोगरि मेरो हाँसो रोक्न मेरो मुख थुन्न आउँथ्यौ । म तिम्रा हातमै चुमिदिन्थेँ ।

तिमी साँच्चिनै रोईदिन्थ्यौ । म तिमीलाई अँगालेर फकाउँथेँ । तिमी मेरै अँगालोमा लुटुपुटु गरिरहन्थ्यौ ।

यो भन्दा अलि अगाडि ।

म तिमीलाई चियापसलमा कुरिरहन्थेँ । तिमी हाम्रा चियाहरू सेलाइसकेपछि आइपुग्थ्यौ । ढिला भएर म रिसाउँछु होला भन्ठानेर चिसै चिया पनि फू फू गरेर फुक्दै पिउँथ्यौ तिमी । एकोहोरो बोलिरहन्थेँ म, चुपचाप सुनिरहन्थ्यौ तिमी ।

"केही त तिमी पनि बोल न",' म भन्थेँ ।

"हैन, तिमीलाई नै सुनिरहुँ लाग्छ", तिमी भन्थ्यौ ।

तिमीले चालै नपाउनेगरि हाम्रा जुठा चियाका कपहरू साटिदिन्थेँ म । तिमी चाल पाए पनि नपाएजसरी मेरो जुठो कपको बीटमा लिपिस्टिकको रंग लाग्नेगरि चिया पिइदिन्थ्यौ ।

हामी चिया पिएर निस्किन्थ्यौँ । बाहिर पसलको सीसामा तिमीलाई कुममा हल्का छोएर टक्क रोक्थेँ हरेक दिन । र हेर्थेँ त्यही ऐनामा हाम्रा अनुहारहरू । तिमी के गरेको होला भनेर जिल्ल पर्थ्यौ ।

"त्यसै", म भन्थेँ ।

तर था'छ तिमीलाई ? त्यो ऐनाको प्रतिबिम्बमा उभिएको जोडि संसारकै सुन्दर जोडि लाग्थ्यो मलाई ।

Pic- Kavita

यो भन्दा अझै अगाडि ।

च्याटमा गफ गर्दा कहिल्यै अघाएनौँ हामी । तिमीले फोटो पठाउन भन्थ्यौ । म पठाउन्नँ भन्थेँ । तिमीलाई के थाहा मसँग फोटो खिच्ने मोबाइल नै थिएन नि त । अलि पछि फोटो खिच्ने मोबाइल किनेपछि मैले तिमीलाई दिनरात फोटो पठाएँ । तर पनि तिमीलाई मेरो नियास्रो लागि नै रह्यो । र त एकदिन भन्यौ, "भिडियो अन गर न"

"एकछिन है त", भनेर म टाउको नुहाएर, जेल हालेर एकघन्टा पछि मात्र अनलाइन आएको थिएँ ।

यति गर्दा पनि तिमीले भनेकी थियौ, "डण्डिफोर रै'छ नि त"

"हैन, दागमात्र हो", निन्याउरो भएर भनेको थिएँ मैले ।

"अलिअलि दाग त मेरो पनि छ । रूपले हैन, मान्छे सुन्दर हुने त मनले हो", यति भनेर भाँचिन आँटेको मेरो मनलाई झन् दह्रो पारिदिएकी थियौ तिमीले ।

"भेटौँ न हामी", प्रस्ताव मैले राखेको थिएँ ।

"भैहाल्छ नि", मभन्दा पनि धेरै खुशी त तिमी भयौ सायद ।

यो भन्दा पनि अझ्झ अघि ।

मेरो फेसबुकमा तिम्रो फ्रेण्ड रिक्वेस्ट आएको थियो रे । तर तिमी पनि थियौ भन्ने मलाई थाहा थिएन किनकि अरू पनि धेरै केटीहरूका रिक्वेस्ट आएका थिए । तिमीलाई ठ्याक्कै याद गरेको त तबमात्र हो जब तिमी आफैँले च्याटमा मलाई बोलाएकी थियौ ।

र अहिले ।

यी सब कुराहरू सम्झिएर यसरी टोलाइरहेछु म कि तिमी फ्याट्ट अगाडि आएर आँखा जुधाई खेल्यौ भने पनि हार्नेछौ । किन थाहा छ ? आजकाल तिम्रो यादमा टोलाउँदा टोलाउँदा बन्द हुनै मान्दैनन् मेरा एक जोर परेलीहरू ।

13 September २०१७ मा फेसबुकमा पहिलोपटक प्रकाशित । तस्वीरका लागि साथी कवितालाई धन्यवाद । 

फेसबुक स्टोरी

फेसबुक खोलेको रमाइलो याद छ । बाह्र कक्षा पढ्दा साथी प्रतिकले सोधेको थियो, ‘तिमीले फेसबुक खोलेको छैनौ ?’

बुक भनेपछि सहि गरेर छोडिएको खाली चेकबुक पनि खोल्न अल्छी लाग्थ्यो ! यसले कुन बुकको कुरा गरेको होला ? म अचम्ममा परेको थिएँ ।

‘के हो फेसबुक भनेको ?’ सोधेको थिएँ ।

‘यसमा फोटो हाल्न, अनि केहि कुरा लेख्न पनि मिल्छ । खासमा आफ्ना साथीहरु के गर्दै छन् भनेर थाहा पाउन सकिन्छ ।’ उसले मलाई बताएको थियो, ‘अलिअलि याहु मेसेन्जरजस्तो पनि अलिअलि हाइफाइभ जस्तो पनि !’

‘ए ए’ भन्दै साइबर पसेर बनाएको थिएँ फेसबुक । प्रतिककै पछिपछि लागेर । फोटो थिएन । एउटा फूलको फोटो राखिदिएको थियो उसैले । सायद मेरो फोटो राख्न पाएको भए पनि मान्छेहरुले फुल नै भन्थे होला मलाई, अंग्रेजीको !

आइडी खोलिरहँदा सबै सिकाउँदै उसले मलाई ‘एउटा सम्झिने खालको पासओर्ड लेख’ भनेर अर्कोपट्टि फर्किएको थियो ।

‘सुजिता ।’ सुटुक्क लेखेको थिएँ मैले ।

काली काली हिस्सी परेकि केटि थिई सुजिता । मेरी क्लासमेट । तर कहिल्यै बोलचाल भएन हाम्रो । लेख्न त उसको नाम धेरैले मनको भित्तामा लेखेका थिए । केहि फटाहाहरुले ट्वाइलेटको भित्तामा पनि लेखेका थिए । तर फेसबुकको पासओर्डमा त्यतिबेला मैले मात्र लेखेको थिएँ कि ?

जेहोस्, पहिलोचोटी फेसबुक बनाएको थिएँ । साथीहरु बारे थाहा पाइन्छ भन्थ्यो प्रतिक, तर उसैको अत्तोपत्तो भएन बाह्र कक्षापछि । फोटो त देखिन्थ्यो फेसबुकमा तर चाईंचुई केहि थिएन उसको । धेरै साथीहरु बिराना भएर हराए । केवल यादमा आइरहि सुजिता पासओर्ड बनेर । तर ऊ नै ‘याड’ थिइन मेरो फेसबुकमा !

केहि दर्जन निष्क्रिय साथीहरु । खालि खालि म्यासेजको इन्बक्स । मेरो मन खासै रमेन फेसबुकमा ।

ब्याचलर पढ्दा भने अलिअलि रस बस्दै गयो यसको । कारण थियो नोकिया मोबाइल अनि त्यसमा भएको ओपेरा मिनी । मोबाइलबाटै चल्न थाल्यो फेसबुक । खोजि खोजि केहि राम्रा अंग्रेजी कोट्स राख्थें म, स्टाटस बनाएर । तर फेसबुक पनि निर्दयी बनिदियो । छुट्याउन थाल्यो यसले वर्ग । देखाउन थाल्यो यसले औकात । मोबाइलबाट चलाउने गरिब अनि कम्प्युटरबाट चलाउने धनी । त्यस्तै धनीमध्यकि एउटी साथी थिई रूशा । घरमै इन्टरनेट जोडेकि अनि कम्प्युटरबाट फेसबुक चलाउने !

‘तिमिले फेसबुकमा फोटो किन नराखेको ?’ सोधेकि थिई उसले ।

‘मोबाइल त यस्तो छ अनि कसरि राख्नु नि ?’ क्यामेरा नभएको मोबाइल देखाउँदै निन्याउरो मुख लगाएको थिएँ मैले ।

‘खै यता हेर त’ आफ्नो नोकियाको मोबाइल जसमा क्यामेरा पनि थियो त्यसैले मेरो फोटो खिचिदिएकि थिई उसले । ‘खै पास्ओर्ड भन, भरे फोटो राख्दिन्छु तिम्रो ।’

भनौँ कि नभनौँको दोसाँधमा फोटो राख्ने तिर्खाले भन्दिएको थिएँ, ‘सुजिता !’

‘हिहिही गर्लफ्रेण्ड ?’ आँखा झिम्क्याएर सोधेकि थिई उसले ।

‘हैन बैनीको नाम हो । यतिकै राखेको सम्झिन सजिलो भएर ।’ मन बाँधेर ढाँटेको थिएँ मैले । न प्रेमिका बन्ली भन्नु, न बिहेको सम्भावना, हराइसकेकि सुजितालाई बैनी भन्न केको पाप ?

भोलिपल्ट कलेजमा मुस्कुराउँदै भनेकी थिई रूशाले, ‘मैले भाईलाई तिम्रो फोटो देखाको । मन परेन रे ।’

म खुशी र दुखि एकैपटक भएको थिएँ, घाम लाग्दा लाग्दै पानी परेको दिनजस्तै ।

उसले मेरो फोटो किन देखाई त भाईलाई ? के उसले मलाई मन पराउँछे ? तेरो हुनेवाला भिनाजु यहि हो भनेर देखाई त मेरो फोटो ? कल्पनामै मैले गुलियो जेरी चपाएको थिएँ । अनि उसको भाईले किन मन परेन भन्यो त ? सायद आसजिलो लाग्यो होला दिदिले कोहि केटाको फोटो देखाउँदा । मलाई दुख थोरै लाग्यो । खुशी धेरै लाग्यो, झरी रोकिएर खुलेको दिनजस्तै ।

‘फोटो राख्दिएँ । पासओर्ड फेर्ने भए फेर है ?’ यति भनेर ऊ केटिहरुकै हुलमा मिसिन पुगेकी थिई ।

घर आएर फेसबुक खोलेँ । सेटिंगमा गएँ । पासओर्ड फेर्न खोज्दा कुनै नामहरु जुरेनन् । सम्झनलाएक कुनै शब्दहरु पनि फुरेनन् । यादमा रूशा नै आई । नयाँ पासओर्डमा खरर टाइप गरें उसको नाम । छोटो भयो भन्यो फेसबुकले । पासओर्ड बनाउन मानेन । होची होची उसलाई मनले पनि मनमा सजाउन मानेन ।

समय बितिरह्यो । संचारले फड्को मार्यो । औँलाको स्पर्शमा दुनिया मुट्ठीमा आउँदै थियो । जमाना स्मार्ट फोनको थियो । डिग्री पहिलो वर्ष पढ्नेताका मेरो हातमा पनि पर्यो स्मार्ट फोन । त्यसैबेलातिर काठमाडौँ आउनुभएको थियो बा’।

खाटमा गुडुल्को परेर मोबाइलमा फेसबुक चलाइरहेको मेरो छेउमा फ्यात्त आफ्नो मोबाइल फ्याँकेर भन्नुभएको थियो बा’ले, ‘ला मेरो पनि फेसबुक बनाइदे त !’

जिल्ल पर्दै बा’को मोबाइल समातेर फेसबुक खोलिदिएको थिएँ । जथाभाबि लाइक साइक नगर्नु अनि जे पायो त्यो नलेख्नु भनेर सिकाएको थिएँ मैले । गाउँकै एकजना दाईले नजानेर छाडा फोटो शेयर गरेका थिए कुनैबेला । लाजमर्नु भएको थियो उनलाई । यहि सम्झेर सम्झाएको थिएँ बा’लाई ।

‘ल ल था’छ मलाई नि ।’ ढाकाटोपी ढलक्क ढल्काएको फोटो प्रोफाइल पिक्चर देखेपछि बा’ गमक्क परेका थिए । अब फेसबुक बनाएपछि मेरो पनि जासुसी गर्लान् बुढाले भनेर उनकै अकाउन्टबाट मैले आफुलाई ब्लक गरेको थिएँ खुसुक्क ।

‘बादलले त खत्रा खत्रा लेख्दो रै’छ नि त फेसबुकमा हेर्नुभो सर ?’ आफ्ना स्टाफहरुले सोध्दा रैछन् बा’लाई ।

‘अँ अँ त्यसले राम्रो लेख्छ पहिल्यैदेखि ।’

न देख्नु, न पढ्नु तैपनि गजक्क परेर फुर्ति लगाउँदा रै’छन् बा’ !